Ongeveer 50% van alle arbeid bij het houden van schapen komt tot uiting in het aflammerseizoen. Het is dan ook belangrijk om deze tijd goed voor te bereiden. Kijk hierbij niet alleen naar de (kraam)stal, maar zorg er ook voor dat u alle benodigde hulp- en ontsmettingsmiddelen op voorraad heeft.
Bij ooien die drachtig zijn, zijn er enkele algemene signalen die aangeven dat de geboorte op komst is. U herkent bijvoorbeeld dat de ooi:
Een gemiddelde bevalling kan in drie periodes onderscheiden worden:
De meeste lammeren worden in de kopligging geboren. Dit houdt in dat de kop, tezamen met de voorpoten, als eerste naar buiten komt. Ongeveer 10% van de lammeren komt in stuitligging ter wereld en hebben dan ook hulp nodig. Zorg er voor dat het lam goed komt te liggen, maar wees hier voorzichtig mee. Indien dit niet lukt, schakel dan zo snel mogelijk de hulp van een dierenarts in.
Raadpleeg bij twijfel altijd uw dierenarts!
Na de geboorte is het belangrijk dat de ademhaling goed en snel op gang komt. Verwijder meteen het geboorteslijm uit de neus en bek. Ook kan het helpen om koud water over de kop en hals te gieten of het dier – door het bij de achterpoten te pakken – heen en weer te slingeren. Na circa 30 seconden legt u het lam in borst-buikligging op de grond en dient u Respi-Boost ademsstimulans toe in beide neusgaten en de bek. Indien nodig kunt u het lam beademen door achter het lam te gaan staan en uw vingers achter de ribboog te haken en naar buiten te trekken en met de vlakke handen de ribwanden weer samen te drukken. Dit doet u met een frequentie van ca. 10 beademingen per minuut.
Zwakke lammeren kunnen eenvoudig warm gehouden worden met een warmtelamp. Ook is het van belang dat de pasgeboren lammeren goede biest toegediend krijgen. Biest bevat de hoognodige vitamines en antistoffen en is bovendien rijk aan energie. Is het niet mogelijk om de biest direct van de ooi te gebruiken, kunt u overstappen op kunstbiest, zoals Colstart Plus. Dit lijkt qua samenstelling spreken op de originele biest en biedt de beste start voor het lam.
Indien een lam te zwak is om zelf te drinken, kunt u ze (kunst)biest geven met behulp van een maagsonde.
Maak hiervoor de biest aan volgens de gebruiksaanwijzingen op het zakje en vul de spuit. Neem vervolgens het lam op schoot met de rug tegen uw buik. Breng de sonde in de bek en duw het voorzichtig in de slokdarm. Hierbij is het van belang dat het lam goed slikt en de sonde niet in de luchtpijp terecht komt. Zodra dit wel gebeurt, zult u dit snel merken aan het lam, dat begint te hoesten of zich verzet. Let er op dat u niet langer dan twee dagen voeding via de sonde toedient.
Indien u geen ervaring heeft met het toedienen van sondevoeding of hier vragen over heeft, raadpleeg dan altijd uw dierenarts!
Rondom de geboorte en de eerste dagen van het lam is het belangrijk dat het verblijf goed schoon en droog is. Door het ruim strooien van stro voorkomt u navelinfecties en diarree. De kans op navelinfecties kan ook verkleind worden door direct na de geboorte, de navel te ontsmetten met jodium.
De meeste lammeren sterven door onderkoeling of een slechte hygiëne of nazorg. Zorg er dus altijd voor dat de bevalling zo hygienisch mogelijk verloopt, het verblijf zo schoon mogelijk. wonden en open plekken goed ontsmet worden, de lammeren snel en juist drinken en goed warm gehouden worden. Op deze manier zal de uitval zo laag mogelijk zijn!
